Het Probo Koala incident

In 2006 charterde Trafigura de tanker Probo Koala voor het vervoer van 84.989 ton coker nafta, een benzinemengsel. Na het aan boord uitvoeren van een raffinageproces ('caustic washing'), ook bekend als het 'Merox-proces', diende het schip een kleine hoeveelheid restafval dat was ontstaan als gevolg van dit proces (genaamd ‘slops’) te laten verwerken. Het afvoeren en verwerken van slops en afvalmaterialen van schepen, waaronder ruwe olie- en productentankers, is een dagelijkse activiteit dat op vele plaatsen ter wereld in havens plaatsvindt.

In juli 2006 nam Trafigura contact op met een ervaren havenagent WAIBS, in Abidjan (Ivoorkust), om daar een erkend bedrijf te vinden. WAIBS beval Compagnie Tommy aan, een destijdse recentelijk vergund lokaal bedrijf. De afgifte van de slops aan Compagnie Tommy werd uitgevoerd met de toestemming van de havenautoriteiten en in aanwezigheid van zowel de politie als douaneambtenaren.

Op 19 augustus 2006 dumpte Compagnie Tommy, in flagrante strijd met haar verplichtingen, 528 m³ slops op 17 of 18 locaties in Abidjan, waaronder gemeentelijke stortplaatsen. Vanaf 21 augustus 2006 begonnen de omwonenden van die stortplaatsen te klagen over een stank. Die stank werd later toegeschreven aan mercaptanen, een organische verbinding met een penetrante geur vergelijkbaar met rotte kool of knoflook. Vanaf 5 september, na de aankondiging van een overheidsfunctionaris dat ziekenhuisopnames gratis waren, lieten veel mensen zich medisch onderzoeken.

Dit incident werd door talrijke autoriteiten onderzocht, vooral in Ivoorkust, in het Verenigd Koninkrijk en in Nederland. Trafigura betaalde USD 198 miljoen aan de regering van Ivoorkust om de volledige sanering te financieren en de Ivoriaanse regering en alle slachtoffers te compenseren; in Nederland betaalde het bedrijf EUR 1 miljoen; en in het Verenigd Koninkrijk betaalde zij GBP 30 miljoen om vorderingen af te wikkelen van 29.614 eisers, die daarin vertegenwoordigd werden door het advocatenkantoor Leigh Day & Co. Een deel van het geld dat aan Leigh Day & Co is betaald voor verdeling onder de begunstigen, heeft die begunstigden nooit bereikt.

De Probo Koala-affaire is een trieste gebeurtenis in de geschiedenis van Trafigura. De onderneming was geschokt en ernstig bezorgd over de door Compagnie Tommy gedumpte slops. Dit verergerde door de ongeïnformeerde geruchten die de ronde deden en de angst en ongerustheid die zich snel verspreidden onder de plaatselijke gemeenschappen, zelfs lang nadat de inhoud van de slops was geanalyseerd en was vastgesteld dat de slops niet het gevaar vormden dat werd beweerd. Zodra Trafigura van de situatie op de hoogte raakte, heeft zij alles in het werk gesteld om hooggeplaatste medewerkers in te zetten om de situatie aan te pakken, de ware toedracht rondom de Probo Koala-slops vast te stellen, te helpen bij de saneringsoperaties en steun te bieden aan Ivoorkust. Hoewel het dumpen van de slops door een derde partij is uitgevoerd, betreurt Trafigura ten zeerste dat dit heeft plaatsgevonden.